ER Şemaları
Varlık ilişki şeması nedir?
Bir varlık ilişki şeması (aynı zamanda ER veya ERD şeması veya sadece ERD olarak da bilinir) varlıkların (insan, nesne ve kavramlar) nasıl etkileşime girdiğini gösterir. Bu kavramsal veri modelleri geliştiricilerin ve tasarımcıların kilit yazılım bileşenleri arasındaki ilişkileri görselleştirmelerine yardımcı olur. Bilgisayar bilimci Peter Chen tarafından 1970’li yıllarda oluşturulan ERD'ler şirketler tarafından veritabanı tasarımında yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak ERD'ler roller (bir ürün yöneticisinin bir geliştiriciyle ilişkisi gibi), somut iş nesneleri (ürün veya hizmet gibi) ve soyut iş nesneleri (bir ürün iş listesi) gibi diğer iş bileşenleri arasındaki ilişkileri de haritalandırabilir. Şemanın kendisi bir tür akış şemasıdır. Verinin bir varlıktan diğerine nasıl aktığını gösteren mantıksal bir modeldir. Bu kolayca takip edilebilir biçimle yazılım geliştiricileri ve tasarımcıları kolayca bir sistemin yapısını görselleştirebilir.
Varlık ilişki şeması sembolleri
Her şema varlık ilişki şeması sembollerinden bir grubu içerir. En çok kullanılan sembollerden bazılarını aşağıda bulabilirsiniz:
Dikdörtgenler
Dikdörtgenler ana varlıkları temsil eder. Bunların genellikle onlara dayanan zayıf varlıkları (ikili dikdörtgenler) bulunur.
Ovaller
Öznitelikler oval ile temsil edilir. Bir varlığın karakteristiklerine dair genel bilgi verirler.
Elmaslar
Elmaslar varlıklar arasındaki ilişkileri göstermek için kullanılır.
Oklar ve bağlantı çizgileri
Çizgiler ve oklar hangi varlıkların birbirleriyle ilişkili olduğunu göstermek için kullanılır.
Kardinaliteler
Kardinaliteler bir öğeden diğerine ne kadar bilgi akışı olduğunu gösterir (daha sonra daha ayrıntılı değineceğiz).
ERD veritabanı tasarımında neden önemlidir?
Yeni bir yazılımı piyasaya sürmek söz konusu olduğunda veritabanı tasarımcılarının yapıyı görselleştirmek için basit ama etkili bir yönteme ihtiyacı var. Varlıkların birlikte nasıl çalıştığını, varlıkların özniteliklerini ve varlıkların birbirleriyle ilişkilerini bilmeleri gerekir. Mantıksal ER modeli işte burada fayda sağlayabilir. ERD geliştiricilerin yeni bir veritabanının her bir kilit bileşenini haritalamasına imkan verir. Yazılımın nasıl çalışacağını görebilir, belirli ilişkileri önceden test edebilir ve kullanıma girmeden önce yazılımdaki her açığı tespit edebilirler. Bu da, çalışma kullanıma sunulduğunda geliştirme ekibi için daha sorunsuz bir süreç sağlar. ERD oluşturmak geliştiricilerin mevcut veritabanlarında iyileştirilmeye açık alanları fark etmesine yardımcı olur. ER şeması, mevcut yazılımın nerede iyileştirmeye ihtiyaç duyduğunu görselleştirmeyi kolaylaştırır. Geliştiriciler sonrasında ileriye dönük olarak yazılımı geliştirmek için veritabanlarındaki sorunları giderebilir.
Bir ER şemasının 3 ana bileşeni nelerdir?
Varlık ilişki şemasının üç ana bileşeni:
Varlıklar
Genelde dikdörtgen olarak görüntülenen varlıklar isimlerdir (nesneler, insanlar, kavramlar veya olaylar). Farklı semboller genelde farklı varlık türlerini yansıtır. Örneğin, güçlü bir varlık seti genelde bir dikdörtgenle temsil edilirken zayıf bir varlık ikili dikdörtgen olarak gösterilir.
Öznitelikler
Öznitelikler bir varlığın karakteristikleridir. Örneğin, ER şemanızın öğrencilerin üniversiteye başvurmak için kullandığı yazılımı haritaladığını düşünelim. "Öğrenci" varlığı altında aşağıdaki bilgiler öznitelikler olarak belirtilecektir: Öğrenci_No, Öğrenci_Adı, ve Müfredat_Programı.
İlişkiler
Bir ER şemasında bağlantı çizgileri ve oklarında etiketler vardır. Bu etiketler varlıkların nasıl bir etkileşime girdiğini temsil ederek geliştiriciye aralarındaki ilişkileri gösterir. Farklı bağlantı çizgisi türlerinin de farklı anlamları vardır ve geliştiricilere bir varlıktan diğerine ne kadar verinin aktığını gösterir. Bunlar daha sonra daha ayrıntılı açıklanacak olan kardinal ilişkilerdir. Bu üç bileşenle, geliştiriciler yeni veya mevcut bir veritabanının kilit bileşenlerini haritalayabilir.
Varlık ilişki şemasının avantajları
Bir varlık ilişki şemasını kullanmanın önemli avantajlarından bazılarına göz atın.
1. İlişkileri görselleştirin
ERD varlıklar arasındaki ilişkilerin fiziksel bir modelidir. Varlıkların birbiriyle nasıl ilişkili olduğunu, ilişkilerinin nasıl çalıştığını ve bu ilişkilerin nerelerde geliştirilebileceğini görselleştirmenize imkan verir.
2. Karmaşık sistemleri basitleştirin
Karmaşık sistemleri ve veritabanlarını bir ER şemasıyla ayrıntılandırın. Birbirine bağlı varlıkların nasıl bağlandığını ve çalıştığını görerek sistemin nasıl çalıştığını daha iyi anlayın.
3. Çalışanları ve paydaşları eğitin
Mantıksal veri modeli (ER şeması gibi) kullanarak yeni ve mevcut çalışanlara sistemlerinizin nasıl çalıştığını gösterin. Dahili ve harici paydaşları güncel tutmak ve herkesi dahil etmek için kullanın.
4. Oluşturması kolay
Varlık ilişki modelleri basit şemalardır, yani kolayca anlaşılabilirler. Şemayı oluşturmak için bir yazılım geliştirici olmanız gerekmez ya da anlamak için herhangi bir teknik bilgiye ihtiyacınız yoktur. Ve Miro gibi bir sanal çalışma alanıyla başlamak için sanal bir şablon kullanabilirsiniz.
ER şeması örneği
Fiziksel veri modelinin bir örneğini uygulamada görmek için varlık ilişki şeması şablonumuza bakın. Şema bir ürünü satın alırken ve ürüne ulaşırken müşterinin yolculuğunun aşamaları için bir ERD'yi anahatlarıyla gösterir. Sipariş verildiğinde işletme doğru ürünü belirler ve müşteriye teslim eder.
ERD, müşteri ve öznitelikleriyle başlayarak bu varlıkların birlikte nasıl çalıştığını gösterir. Buradan, şema belirli bir siparişle ilişkili özniteliklerin tamamını açıklar ve müşteriden siparişe "birden çok sayıya" kardinalitesini kullanır. Temelde bir müşteri birden fazla sipariş verebilir veya bir satın almada birden fazla ürün sipariş edebilir. Bu durumda sipariş varlığı iki yöne ayrılır. Şema akışı sağdaki ürünlere ve ürün kategorilerine akar. Bu müşterinin tam olarak hangi ürünleri sipariş ettiğini belirlemek için kullanılır. Bu bilgiler alındığında veriler siparişin müşteriye ulaştığı teslimat aşamasına geçer. Bu ER şemasının bir örneğidir ve size şemanın ne kadar çok yönlü olabileceğini gösterir.
Varlık ilişki şeması oluşturma
Miro'nun dijital çalışma alanı kullanımı kolay ve görsel olarak cazip ERD oluşturmak için işbirliği ekiplerine yönelik mükemmel bir platformdur. Bu ücretsiz varlık ilişki şeması şablonumuzuseçerek başlayın ve aşağıdaki adımları izleyerek ER şemanızı oluşturun.
1. Varlıkları tanımlayın
İlk adım veritabanınızı veya sürecinizi oluşturan tüm varlıkları tanımlamaktır. Bu adım herkes için farklı görünür. Bir veritabanını veya yazılım parçasını haritalandırıyorsanız yazılımın tüm kilit bileşenlerini tanımlarsınız. Bir sürece veya iş yapısına daha fazla odaklanıyorsanız, iş bileşenlerine ve ilgili rollere odaklanırsınız. Nihayetinde, haritalandırmaya çalıştığınız modele bağlı olarak doğru varlıkları belirlemek size kalmıştır. İşte başlamanıza yardımcı olacak birkaç ERD varlığı:
Bir kişi
Örneğin bir müşteri, çalışan, öğrenci veya hasta.
Nesneler
Örnekler arasında ürünler, makine ve araçlar yer alır.
Olaylar
Örnekler arasında müşteri edinme, satış tamamlama veya bir yenileme gerçekleştirme yer alır.
Sürecin bu noktasında bileşeni belirli bir sıraya yerleştirme konusunda fazla endişelenmeyin. İlişkilerin yerini tam olarak belirlediğinizde bunu yapacaksınız. Bunun yerine veritabanı şemanızın mümkün olduğunca doğru olduğundan emin olmak için her bir varlığı kapsamaya odaklanın.
2. Öznitelikleri ekleyin
Şimdi varlıkları karakterize etmek için öznitelikleri ekleyebilirsiniz. Bunu bir örnekle gösterelim. Varlıklardan birinin ürün rengi olduğunu düşünün. Bu varlık içinde öznitelikler şunları içerebilir: — Rengin adı — Rengin kodu — Renk Kimliği Tüm bu bilgiler varlığın ayrıntılarını ekler. Gerek bir veritabanını haritalandırırken, gerekse bir iş sürecini ana hatlarıyla belirtirken öznitelikler hayati önem taşır. Bir varlığı tanımlayan tüm özellikleri belirleyerek kilit bilgileri şemanın ön planına getirir.
3. Varlıklar arasındaki ilişkileri belirleyin
Varlıklar ve öznitelikler yerini bulduktan sonra sıra ilişkilerini haritalandırmaya gelir. Varlıklar arasındaki ilişkileri belirlemek için bağlantı çizgilerini ve oklarıkullanarak varlıklar arasında bağlantı kurun. Tüm varlıklar ilişkili olmayacaktır ve bu sorun değildir. Birbirleriyle ilişkili bileşenlere odaklanın ve onlar arasında bağlantı kurun. Tüm bağlantılar yerine oturduğunda artık ilişki türünü açıklamak üzere etiketleri ekleyebilirsiniz. İki varlık olduğunu düşünelim. Bir "Müşteri" ve bir "Sipariş." Bağlantı çizgisine bir etiket ekleyerek bu varlıklar arasında nasıl bir ilişki olduğunu gösterebilirsiniz. Etikette "Sipariş verir" yazıyor, bu da varlıkları birbirleriyle belirli bir eylem üzerinden ilişkilendirir (bir müşteri sipariş verdiğinde). Bu küçük bir bilgi olsa da ilave bağlam sağlar ve şemayı okuyan kişinin belirli bileşenler arasında nasıl ve neden bağlantı olduğunu tam olarak anlamasını kolaylaştırır.
4. Kardinaliteleri tanımlayın
İlave bilgi sağlama yöntemlerinden biri de kardinaliteleri kullanmaktır. Kardinaliteler varlıklar arasındaki ilişkilerin sayısal özniteliklerini tanımlar. Varlıklar arasında ne kadar bilgi veya veri aktığını temsil eder. Yaygın kardinaliteler arasında şunları sayabiliriz:
Bire bir ilişki
Tek seferde yalnızca bir ürün satın alabilen bir müşteri.
Birden çoğa ilişki
Tek seferde çok sayıda ürün satın alabilen bir müşteri.
Çoktan çoğa ilişki
Tek seferde birden fazla ürün satın alabilen bir grup müşteri.
Bağlantı kuran her bir çizgi veya ok üzerindeki küçük semboller bu sayısal değerleri yansıtır. Semboller ne kadar bilgi akışı olduğuna ve hangi yönde aktığına bağlı olarak değişir. Şemanızı mümkün olduğunca açık ve öz hale getirmek için kardinaliteyi göz önünde bulundurmanız gerekir. Bu da, varlıklar arasında ne kadar bilginin hangi yönde hareket ettiğini göstermenize imkan verir. Sonuç olarak şemayı okuyan herkes verinin tüm veritabanında veya sistemde nasıl aktığına dair anında net bir resim elde eder.
5. ERD'nizi paylaşın
Nihai şemanız hazır olduğunda, sıra bunu ilgili paydaşlarla paylaşmaya gelir. Bu da, ekip üyelerinin ve harici tarafların (yatırımcılar veya hissedarlar gibi) soru sormasına ve geri bildirim sağlamasına imkan verir. Miro'nun varlık ilişki şeması aracıile ekiplerin bu süreç boyunca işbirliği yapması kolaylaşır. Şemayı ilgili taraflarla paylaştığınızda onlar da yorumlarını doğrudan panoya ekleyebilir.
6. Güncelleyin ve yineleyin
Zaman geçtikçe kavramsal modeliniz değişebilir. Yazılımın güncellenmeye ihtiyacı olabilir, veritabanlarının yeni bileşenlere ihtiyacı olabilir ve ekip yapısı şemaları kolayca geçersiz hale gelebilir. ERD'nizin güncel kalmasını sağlamak için düzenli olarak güncellemeniz gerekir. Bu da, her değişim olduğunda çizim panosuna geri dönmeniz ve onları uygulamanız gerektiği anlamına gelir. Farkında olduğunuz herhangi bir değişiklik olmasa da yine de şemaya dönüp güncel olduğundan emin olmak işe yarayabilir. Ne kadar sık gözden geçirirseniz şemanın veritabanınızı veya sürecinizi doğru bir şekilde yansıtmasını sağlamak o kadar kolay olur. Bir şemayı düzenli olarak güncellemek zaman alıyor gibi gelse de Miro'nun dijital çalışma alanı bu süreci kolaylaştırır. Varlık ilişki şemanızın bileşenlerini ve yeni varlık şekillerini taşımak için sürükle bırak özelliğini kullanabilir ve birkaç tıklamayla mevcut metni düzenleyebilirsiniz. Tüm değişiklikler anında görünür olduğundan ekibinizdeki herkes en güncel sürümü bulunduğu her yerden görebilir.