Jak przeprowadzić burzę mózgów

Czym jest burza mózgów i co oznacza „burza mózgów”?

Burza mózgów to technika kreatywnego myślenia służąca do wymyślania nowych pomysłów i rozwiązywania problemów. Zespoły wykorzystują tę metodę tworzenia koncepcji, aby zachęcić do nowych sposobów myślenia i wspólnie generować rozwiązania. Ale czym jest burza mózgów i skąd się ona bierze? Pojęcie burzy mózgów sięga XIX wieku, ale wtedy używano go do określenia zaburzeń psychicznych lub manii. Ponad sto lat później, pod koniec lat 30-tych XX wieku, Alex F. Osborn użył tego terminu w branży reklamowej i marketingowej. Osborn wprowadził burzę mózgów jako rozwiązanie frustracji swojego zespołu w wymyślaniu nowych i ekscytujących pomysłów – z tego samego powodu wiele firm stosuje burzę mózgów w dzisiejszych czasach. Nie ma jednej definicji burzy mózgów, ponieważ istnieje wiele podejść do tej koncepcji i technik do wyboru. Jeśli jednak szukasz synonimu burzy mózgów, możesz określić ją jako o „swobodne myślenie” lub „twórcze tworzenie koncepcji”. Ten przewodnik pomoże ci w pełni wykorzystać każdą sesję kreatywną. Gdy będziesz gotowy do rozpoczęcia kolejnego ćwiczenia z zakresu swobodnego myślenia, przejdź do narzędzia Miro do burzy mózgów, aby wygenerować pomysły i przekształcić je w działanie.

Podstawowym celem sesji burzy mózgów jest wygenerowanie i udokumentowanie wielu pomysłów, niezależnie od tego, jak bardzo mogą się one wydawać „dziwaczne”. W ramach tego procesu myślenia lateralnego sugerowane są pomysłowe idee, które pobudzają kreatywne rozwiązania. Zachęcając wszystkich do swobodnego myślenia i nie bojąc się dzielić swoimi pomysłami, zespoły mogą opierać się na wzajemnych przemyśleniach, aby znaleźć najlepsze możliwe rozwiązanie problemu. Burza mózgów zwykle odbywa się w grupie, której celem jest twórcze rozwiązywanie problemów i wymyślanie pomysły. Jest to również przydatne dla osób, które chcą zbadać nowatorskie rozwiązania jakiegoś problemu. Samodzielnie spisać rozwiązania potencjalnych problemów to świetny sposób na indywidualną burzę mózgów. Skupienie umysłu na zdefiniowanym problemie pozwala na wymyślenie wielu kreatywnych sposobów dotarcia do odpowiedzi. Chociaż burza mózgów zwykle pozwala na swobodne metody myślenia i nie wymaga wielu zasad, najlepsze rezultaty zwykle wynikają z kontrolowanych sesji. Stawianie pytań i odgrywanie różnych scenariuszy podczas sesji burzy mózgów to sprytny sposób na wyciągnięcie nietypowych pomysłów i niestosowanych do tej pory rozwiązań.

Korzyści z burzy mózgów

Dlaczego burza mózgów jest tak popularnym podejściem do rozwiązywania problemów i generowania pomysłów? Oto kilka z jej licznych zalet.

Zachęca do kreatywności

Sesje burzy mózgów mają być wolne od osądów. Każdy z uczestników ma czuć się bezpiecznie i na tyle pewnie, by wyrazić swoje zdanie. Pojawi się kilka dobrych i kilka złych pomysłów, ale to nie ma znaczenia dopóki wynik końcowy pomoże rozwiązać problem. Tego rodzaju środowisko swobodnego myślenia, wraz z kilkoma istotnymi zasadami burzy mózgów, sprzyja kreatywności w miejscu pracy.

Sprzyja współpracy i budowaniu zespołu

Burza mózgów służy nie tylko do rozwiązywania problemów. Pozwala też pracownikom i członkom zespołu zrozumieć sposób myślenia otaczających ich ludzi. Umożliwia zespołowi poznać wzajemnie swoje mocne i słabe strony oraz pomaga budować bardziej integracyjną i zgraną grupę pracowników.

Generuje innowacyjne, rewolucyjne pomysły

Burza mózgów to idealne połączenie swobodnego myślenia, kreatywnego środowiska z tym, w którym rządzą zasady. Konfrontacja z określonym problemem lub zadawanie pytań typu „Co robimy w scenariuszu X?” zmusza wszystkich obecnych do przedstawiania pomysłów i rozwiązań. Nie ma dwóch ludzi myślących jednakowo. Zatem połączenie dobrych stron odpowiedzi wszystkich osób zaowocuje holistycznymi i rewolucyjnymi rozwiązaniami.

Ustanawia różne perspektywy

Jedną z głównych korzyści burzy mózgów jest to, że pozwala ona i zachęca wszystkich członków sesji do swobodnego proponowania pomysłów. Tego typu środowisko zachęca do udziału osoby, które zazwyczaj nie przedstawiają swojego punktu widzenia na dany problem. Zebranie szeregu różnych punktów widzenia może doprowadzić do powstania nieplanowanego nigdy wcześniej rozwiązania.

Szybko wprowadza wiele pomysłów

Piękno burzy mózgów polega na tym, że zachęca zespoły do wymyślania wielu pomysłów w stosunkowo krótkim czasie. Pomysły są rzucane, a każdy ciąg myślowy jest dokumentowany. Różne perspektywy dają różne odpowiedzi, a rozpatrzenie kilku dobrych odpowiedzi w szybkim tempie może błyskawicznie doprowadzić do idealnego rozwiązania.

Rodzaje technik burzy mózgów

Jest mnóstwo kreatywnych technik burzy mózgów do wyboru. Oto kilka najpopularniejszych z nich.

Odwrócona burza mózgów

W typowej sesji burzy mózgów grupa jest proszona o rozważenie rozwiązań jakiegoś problemu. Oznacza to, że będzie ona spędzać czas na myśleniu o wyniku – celu końcowym – a nie o źródle problemu – punkcie wyjścia. Odwrócona burza mózgów to po prostu proces odwrotny: zespoły są proszone o wymyślenie problemu zamiast rozwiązania. Tego typu burza mózgów odbywa się przed rozpoczęciem ważnego projektu, ponieważ pomaga zespołom przewidzieć wszelkie przyszłe przeszkody, które mogą się pojawić. Aby pomóc w stworzeniu ram dla tego sposobu myślenia, użyj szablonu odwróconej burzy mózgów, aby zespół mógł rozpocząć pracę.

Burza mózgów z wykorzystaniem przypadkowych słów

Jednym z głównych celów sesji burzy mózgów jest wymyślanie nowych pomysłów. Jednym z najlepszych sposobów jest wypowiedzenie pierwszych słów, które przychodzą na myśl, gdy wspomniany jest konkretny temat lub zagadnienie. Burza mózgów z wykorzystaniem przypadkowych słów pozwala właśnie na to. Zespół otrzymuje problem i musi podać pierwsze przychodzące na myśl słowa, niezależnie od tego, jakie one są. Słowa te są zapisywane, a później układane w ciekawe kombinacje, aby sprawdzić, czy doprowadzą do użytecznego rozwiązania. Ta metoda burzy mózgów jest niezwykle szybka i zazwyczaj bardzo skuteczna w rozwiązywaniu zdefiniowanego problemu. Szablon burzy mózgów z wykorzystaniem przypadkowych słów pomoże Ci zacząć.

Metoda 5 powodów

Podobnie jak metoda odwróconej burzy mózgów, metoda 5 powodów ma na celu przyjrzenie się pierwotnym przyczynom problemu, aby zapobiec ponownemu pojawieniu się tej samej trudnej sytuacji. Ta metoda próbuje ograniczyć problem, zanim pojawi się on ponownie, zadając pytanie „dlaczego?” tak długo, aż nie będzie można na nie odpowiedzieć. Osiągnięcie tego etapu oznacza dotarcie do pierwotnej przyczyny problemu.

Model SCAMPER

Opracowany przez Boba Earle'a, autora książek o kreatywności dla dzieci, model SCAMPER był pierwotnie grą mającą na celu rozwój wyobraźni u nastolatków. Stał się on jednak popularny w świecie korporacyjnym jako sposób na poprawę i pobudzenie kreatywności członków zespołu przy rozwiązywaniu złożonych, zdefiniowanych problemów. Korzystając z tego modelu, Twój zespół będzie postrzegał problem przez 7 filtrów: zastąp, połącz, dostosuj, modyfikuj, wykorzystaj w innym celu, wyeliminuj i odwróć.

Szybkie tworzenie koncepcji

Burza mózgów z wykorzystaniem szybkiego tworzenia koncepcji to niemal dokładnie ten sam model myślenia, co burza mózgów z wykorzystaniem przypadkowych słów. W tej metodzie jednak każdy zapisuje rozwiązania, które wymyśli, zamiast je wykrzykiwać. Daje to uczestnikom nieco więcej prywatności z ich bezpośrednimi myślami – co może prowadzić do jeszcze bardziej kreatywnych i rewolucyjnych rezultatów.

Gwiazda pytań

Burza mózgów może mieć inny przebieg w zależności od perspektywy zespołu i oczekiwanego wyniku każdej sesji. Burza mózgów z wykorzystaniem gwiazdy pytań skupia się na skłonieniu zespołu do zadawania pytań zamiast wymyślania odpowiedzi.

Jak przeprowadzić warsztaty burzy mózgów

Przygotuj się na wykorzystanie mocy dobrze przeprowadzonej sesji burzy mózgów. Oto przewodnik krok po kroku, jak zorganizować udany warsztat burzy mózgów.

1. Wyznacz osobę prowadzącą

Sesja burzy mózgów, gdy odbywa się w grupie, musi mieć wyznaczone granice. Należy wybrać osobę, która poprowadzi sesję i dostarczy wytycznych do ćwiczeń myślowych realizowanych przez grupę. Dzięki temu sesja nie ulegnie zbytniemu rozproszeniu i będzie przebiegać zgodnie z zamysłem. Osoba prowadząca powinna stawiać pytania i prowadzić grupę od początku do końca.

2. Ustal kontekst i zapewnij zrozumienie przez grupę

Sesja burzy mózgów nie może być właściwie przeprowadzona bez kontekstu. Grupa musi rozumieć, dlaczego się spotyka i jaki jest cel końcowy sesji. Każdy powinien też zrozumieć znaczenie burzy mózgów i czego można się po niej spodziewać. Należy również ustalić metodę burzy mózgów, która zostanie zastosowana (patrz punkt 5) i wyjaśnić ją na początku.

3. Określ cel

Choć na burzę mózgów często patrzy się jak na formę swobodnej kreatywności, najlepiej starać się trzymać pewnych zasad. Najważniejsze jest ustalenie jasnego celu i wykorzystanie sesji do jego osiągnięcia.

4. Ustal limit czasowy

Ustalenie określonego limitu czasowego przed rozpoczęciem sesji jest ważne dla powodzenia sesji burzy mózgów. Bez wątpienia Twój zespół mógłby wymyślić niezliczoną ilość pomysłów, ale musi istnieć ograniczenie czasowe sesji. Świadomość konieczności rozwiązania problemu w ciągu godziny pomoże zespołowi skupić się na zadaniu i szybciej przedstawiać pomysły. Dzięki temu wszyscy będą też myśleć o tym samym problemie.

5. Zdecyduj, jaka technika zostanie użyta podczas burzy mózgów

Stosowana technika burzy mózgów musi zostać wybrana przed rozpoczęciem sesji. Najlepszym sposobem jest przyjrzenie się problemowi, z którym mamy do czynienia. Jeśli szukasz sposobu na zapobieganie powstawaniu przeszkód w przyszłości, wypróbuj technikę „5 powodów”. Jeśli chcesz wymyślić nowe pomysły marketingowe lub kreatywnie podejść do konfliktów w miejscu pracy, wypróbuj technikę szybkiego tworzenia koncepcji.

6. Ustal pewne podstawowe zasady

Jak stwierdzono powyżej, najlepsze i najbardziej produktywne sesje burzy mózgów to te, które pozwalają na swobodne myślenie i kreatywność w ramach ustalonych granic. Podstawowe zasady burzy mózgów są niezbędne dla powodzenia sesji, ponieważ utrzymują wszystkich w skupieniu na temacie i zapewniają, że nikt nie zboczy z trasy.

7. Wychwyć wszystkie pomysły

Cały sens sesji burzy mózgów polega na przedstawieniu jak największej liczby pomysłów, niezależnie od tego, czy samodzielna sugestia doprowadzi do sukcesu. Oznacza to, że trzeba używać odpowiednich narzędzi do dokumentowania sugerowanych pomysłów. Miro posiada wiele narzędzi do gromadzenia pomysłów, w tym prostą w użyciu wizualną platformę do zdalnych sesji burzy mózgów i cyfrowych notatek.

8. Omów pomysły i zorganizuj głosowanie

Po zebraniu wszystkich pomysłów, czas na ich omówienie. Zespół musi być produktywny w wyborze kreatywnego pomysłu, który pasuje do problemu, lub może spróbować połączyć kilka pomysłów, aby opracować holistyczne rozwiązanie. Aby podejmować decyzje jako grupa i dochodzić do porozumienia, zespoły mogą stosować metodę głosowania kropkowego. Technika ta ujawnia priorytety grupy i pomaga wszystkim osiągnąć konsensus co do kierunku, w którym należy podążać.

9. Przekształć pomysły w działania

Po wybraniu ostatecznego pomysłu, czas na utworzenie planu działania i terminu jego realizacji. Przekształć swoje pomysły w szczegółowe, namacalne kroki dzięki szablonowi planu działania. Pomoże to w koordynacji między członkami zespołu i zapewni, że nic nie zostanie pominięte.

Porady dotyczące burzy mózgów

Pomimo że wszystkie sesje burzy mózgów wyglądają nieco inaczej, oto kilka najlepszych praktyk, aby uzyskać jak najwięcej z Twojej sesji.

Zapisz wszystkie pomysły

Jeśli chcesz zapewnić udaną i produktywną sesję burzy mózgów, ważne jest uchwycenie każdego zasugerowanego pomysłu, zarówno dobrego jak i złego. Pomysł może wydawać się głupi, gdy pojawia się po raz pierwszy, ale może stać się nieoceniony w miarę postępu sesji. Wychwyć wszystko, a na samym końcu zadecyduj, które pomysły najlepiej pasują do problemu.

Zapewnij, aby pomysły wszystkich zostały wysłuchane

Kiedy burza mózgów odbywa się w grupie, każdy musi czuć się komfortowo i pewnie proponować pomysły. Najlepszym sposobem na upewnienie się, że środowisko sprzyja takiej postawie, jest nadanie sesji charakteru rozmowy, a nie prezentacji. Stwórz bezpieczne i otwarte środowisko, które daje wszystkim równe szanse na wyrażenie swoich opinii i pomysłów.

Skup się na ilości

Ludzie często lubią mówić: „skup się na jakości, a nie na ilości”, ale podczas burzy mózgów jest odwrotnie. Podczas sesji burzy mózgów należy skupić się na tym, aby na tablicy znalazło się jak najwięcej pomysłów, nawet jeśli są to tylko pomysły jednowyrazowe. Wszystkie te elementy można wykorzystać, aby na koniec sesji dojść do holistycznego rozwiązania. Każda sugestia może okazać się nieoceniona, jeśli utworzysz z niej połączony pomysł.

Wymieszaj pomysły

Burza mózgów powinna być zabawą i kreatywnym przedsięwzięciem. Nie należy zbyt sztywno trzymać się zasad – choć pewne podstawowe reguły są ważne. Jeśli Twój zespół przeprowadza cotygodniowe sesje burzy mózgów, próbuj nowych technik i działań podczas każdego spotkania. Przykuje to uwagę członków Twojego zespołu i pomoże sprawić, że będą podekscytowani następnym spotkaniem. Zachęci również do nieszablonowego myślenia, które jest niezbędne w każdej udanej sesji burzy mózgów.

Unikaj krytyki

Powtórzymy to raz jeszcze: podczas sesji burzy mózgów nie ma złych pomysłów. Taką postawę muszą przyjąć wszyscy członkowie zespołu, przystępując do sesji. Nikt nie powinien być krytykowany za pomysły, które proponuje. Najlepszym sposobem na stworzenie środowiska pozbawionego krytyki i sprzyjającego kreatywności jest zachowanie luźnego podejścia. Dzięki temu każdy będzie czuł się komfortowo i chętnie będzie wnosił swoje pomysły.